Course de vélocipèdes: le départ is een schilderij van Joseph Roux (1870). Het schilderij laat de start zien van een fietsrace in de Franse stad Gray. Te zien is dat professionele jockeys de strijd aangaan met amateurs. Aan het eind van de 19e eeuw is fietsen inmiddels niet meer elitair. Klassiek getrainde schilders zijn dan ook vaak niet geïnteresseerd in het 'ordinaire' onderwerp fietsraces. Dat maakt het een bijzonder schilderij.